Ung thư gan nguyên phát (Can nham) là bệnh lý ác tính xuất phát từ gan, thường gặp ở nam giới độ tuổi 40 – 49. Tỷ lệ tử vong cao, diễn tiến nhanh, đặc biệt từ giai đoạn 3 – 4, người bệnh thường không sống quá 6 tháng nếu không được điều trị.
Nguyên Nhân Và Chẩn Đoán
Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ, nhưng có liên quan đến viêm gan B, C, xơ gan, lạm dụng rượu và thực phẩm nhiễm độc tố aflatoxin. Bệnh khó phát hiện sớm do triệu chứng ban đầu không điển hình, dễ nhầm với bệnh tiêu hóa.
Chẩn đoán bao gồm:
- Xét nghiệm aFP ≥ 500 mg/ml.
- Sinh thiết xác định tế bào ung thư.
- Siêu âm, CT scan, MRI phát hiện khối u gan.
Quan Điểm YHCT Về Can Nham
YHCT mô tả Can nham trong các chứng huyết thống, vị quản thống, hoàng đản, tích tụ… Bệnh có đặc điểm bản hư – tiêu thực, tức là cơ thể suy yếu (hư) nhưng lại xuất hiện khối u (thực). Nguyên tắc điều trị:
- Công bổ kiêm thi: Kết hợp vừa tấn công khối u, vừa bồi bổ cơ thể.
- Công tà hoặc phù chính: Tùy từng thể bệnh mà chọn trị tiêu hay trị bản.
Các Thể Bệnh Và Phương Pháp Điều Trị
- Thể đơn thuần – Can khí uất kết, tỳ thất kiện vận
- Triệu chứng: Chướng đau vùng gan, ăn kém, mệt mỏi, tiêu hóa kém.
- Điều trị: Sơ can lý khí – kiện tỳ hóa vị.
- Bài thuốc: Sài hồ sơ can tán gia giảm.
- Thể xơ gan – Huyết ứ nội trở, can lạc bất thông
- Triệu chứng: Đau nhói vùng gan, sắc mặt đen sạm, người gầy, có thể nôn ra máu, móng tay khô.
- Điều trị: Hoạt huyết hóa ứ – thông kinh hoạt lạc.
- Bài thuốc: Huyết phụ trục ứ thang gia giảm.
- Thể viêm – Ứ độc nội trở, ngoan tụ bất tán
- Triệu chứng: Đau gan dữ dội, sốt, vàng da, bụng chướng, tiểu vàng đỏ.
- Điều trị: Thanh nhiệt – giải độc, tiêu ứ kháng nham.
- Bài thuốc: Bạch xà lục vị phương gia giảm.
- Giai đoạn cuối – Khí âm song hao, chính bất thắng tà
- Triệu chứng: Suy nhược nặng, da xám, hơi thở yếu, rối loạn tiêu hóa.
- Điều trị: Ích khí dưỡng âm – phù chính kháng nham.
- Bài thuốc: Lục vị địa hoàng hoàn gia giảm.
Tổng Kết
YHCT không thể chữa khỏi ung thư gan, nhưng giúp giảm triệu chứng, kéo dài sự sống và nâng cao chất lượng sống. Phối hợp Đông – Tây y là hướng điều trị tiềm năng cho bệnh nhân Can nham.
