Tai biến mạch máu não có nhiều biểu hiện khác nhau, từ nhẹ như hoa mắt, chóng mặt đến nặng như hôn mê, liệt nửa người. Việc điều trị và chăm sóc cần phù hợp với từng giai đoạn bệnh.
1. Giai đoạn cấp tính
Bệnh nhân cần được cấp cứu và điều trị tích cực bằng phương pháp y học hiện đại (YHHĐ). Y học cổ truyền (YHCT) có thể hỗ trợ bằng châm cứu phục hồi liệt hoặc dùng thuốc nếu bệnh nhân không hôn mê.
Bài thuốc thường dùng: Thiên ma câu đằng ẩm, Linh dương câu đằng thang, giúp bình can tức phong. Châm cứu các huyệt như hành gian, thiếu phủ, can du, nội quan, bách hội…
2. Giai đoạn phục hồi
Mục tiêu chính là phục hồi chức năng vận động, tâm thần và kiểm soát bệnh lý nền như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, tiểu đường.
- Thể thận âm hư: Dùng Lục vị địa hoàng hoàn kết hợp châm cứu huyệt thận du, tam âm giao, thái xung.
- Thể thận âm dương lưỡng hư: Dùng Thận khí hoàn, Hữu quy ẩm, châm cứu huyệt bách hội, phong trì, thái xung.
- Thể đàm thấp: Dùng Nhị trần thang gia vị để trừ đờm, thông lạc.
3. Phục hồi di chứng vận động và tâm thần
Dùng bài Bổ dương hoàn ngũ thang để bổ khí, hoạt huyết, thông lạc. Kết hợp châm cứu đầu châm, thể châm với điện châm giúp phục hồi vận động.
4. Vật lý trị liệu
Phục hồi vận động đúng cách ngay từ đầu giúp hạn chế rối loạn và tăng hiệu quả điều trị.
- Bố trí giường bệnh hợp lý, đặt vật dụng phía bên liệt để kích thích vận động.
- Thay đổi tư thế mỗi 2 – 3 giờ để tránh loét tỳ đè.
- Các bài tập sớm: lăn nghiêng, tập vận động vai tay, tập đứng lên.
- Giai đoạn sau, tập vận động ở tư thế nằm, ngồi, đứng, chuyển tư thế và ngăn ngừa co rút khớp.
Việc chăm sóc và điều trị tai biến mạch máu não cần kiên trì, phối hợp đa phương pháp để đạt hiệu quả tối ưu.
